ΠΡΟΛΟΓΟΣ
Μετά την εξάντληση της προηγούμενης έκδοσης του 2014, το βιβλίο επανεκδίδεται ενσωματώνοντας ορισμένες διορθώσεις, τροποποιήσεις και επί μέρους βελτιώσεις που κρίθηκαν αναγκαίες,
Στο σημείο αυτό θέλω να ευχαριστήσω θερμά τους συναδέλφους μου καθηγητές και τους προπτυχιακούς φοιτητές διαφόρων ανωτάτων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων της χώρας για τη θετική υποδοχή που επεφύλαξαν στις προηγούμενες εκδόσεις του βιβλίου και για τις εποικοδομητικές παρατηρήσεις τους που συνέβαλαν στην παρούσα βελτιωμένη επανέκδοσή του.
Επίσης, εκφράζω τις θερμές ευχαριστίες μου προς τον εκδοτικό οίκο 'σοφία' για τη φροντίδα με την οποία ανέλαβε την παρούσα έκδοση.
Θεσσαλονίκη, Ιούνιος 2017
ΠΡΟΛΟΓΟΣ της προηγούμενης έκδοσης (2014)
Το περιεχόμενο της παρούσας έκδοσης του βιβλίου διαφοροποιείται ελάχιστα από εκείνο της προηγούμενης έκδοσης. Κυρίως διορθώθηκαν διάφορα τυπογραφικά λάθη, τροποποιήθηκαν επί το σαφέστερον ορισμένες διατυπώσεις και έγιναν περιο-ρισμένης έκτασης συμπληρώσεις σε επί μέρους παραγράφους. Τους προπτυχια-κούς μου φοιτητές των ετών 2007-2014 καθώς και τον συνδιδάσκοντά μου στο σχετικό μάθημα στο Τμήμα Πολιτικών Μηχανικών του ΑΠΘ αναπληρωτή καθηγητή Χάρη Ξενίδη, που συνέβαλαν στις βελτιώσεις αυτές, ευχαριστώ θερμά. Επίσης ευχαριστώ τον επί πολλά έτη επιστημονικό συνεργάτη μου Δρ Πολιτικό Μηχανικό Κώστα Μορφίδη για την τεχνική συνδρομή του στις διορθώσεις ορισμένων σχημά-των, καθώς και την εταιρεία γραφικών τεχνών και εκτυπώσεων 'Δημ. Αλτιντζής' για την επιμελημένη εκτύπωση και βιβλιοδεσία.
Θεσσαλονίκη, Ιούλιος 2014
ΠΡΟΛΟΓΟΣ της αρχικής έκδοσης (2009)
Ένα σημαντικό τμήμα της εργασίας του δομοστατικού Πολιτικού Μηχανικού συνίσταται στον υπολογισμό των καταστάσεων έντασης και παραμόρφωσης του φέροντα οργανισμού των κατασκευών υπό στατικά φορτία, προκειμένου αυτές να διαστασιολογηθούν με επαρκή ακρίβεια και ασφάλεια.
Άμεση συνέπεια των παραπάνω είναι η μετάθεση του κέντρου βάρους των απαιτούμενων γνώσεων από τη λεπτομερή εκμάθηση γενικών και ειδικών αριθμητικών διαδικασιών σε άλλα θέματα, όπως:
(α) στην εξάσκηση εφαρμογής των βασικών κανόνων σωστής μόρφωσης του φέροντα οργανισμού της κατασκευής,
(β) στην εκμάθηση ρεαλιστικότερων μεθόδων προσομοίωσης και συνει-δητοποίησης των πλεονεκτημάτων και μειονεκτημάτων της κάθε μίας,
(γ) στην εμπέδωση των θεμελιωδών αρχών και των υποκείμενων παραδοχών των χρησιμοποιούμενων θεωριών και μεθόδων υπολογισμού, και - τελευταίο, αλλά σημαντικότατο σήμερα -
(δ) στην εξοικείωση με τους τρόπους ελέγχου των αριθμητικών αποτελεσμάτων που προκύπτουν από τη χρήση του ηλεκτρονικού υπολογιστή.
Οι σύγχρονες αυτές απαιτήσεις προδιαγράφουν σε μεγάλο βαθμό και τη διαμόρφωση της ύλης ενός συγγράμματος Στατικής των Κατασκευών, το οποίο στοχεύει στην κάλυψη των βασικών γνώσεων που οφείλει να κατέχει ο Πολιτικός Μηχανικός στο γνωστικό πεδίο της Κλασικής Στατικής.
Αρκετές μέθοδοι επίλυσης φορέων, όπως π.χ. οι θαμιστικές μέθοδοι τύπου Cross και Κani, οι οποίες εξυπηρέτησαν τα μέγιστα τον μηχανικό-μελετητή επί σειρά δεκαετιών κατά την προ του ηλεκτρονικού υπολογιστή εποχή, μπορούν πλέον δικαίως να συνταξιοδοτηθούν, όπως σε προηγούμενη χρονική φάση - με την κυκλοφορία των αρχικά μηχανικών και αργότερα ηλεκτρονικών αριθμομηχανών χεριού - έπαυσαν να χρησιμοποιούνται οι γραφικές μέθοδοι υπολογισμού. Επίσης, μπορούν να αγνοηθούν απλές ή σύνθετες εξειδικευμένες μεθοδολογίες που αναπτύχθηκαν με γνώμονα την εξοικονόμηση αριθμητικών πράξεων για επί μέρους κατηγορίες φορέων (π.χ. η εξίσωση των τριών ροπών για συνεχείς δοκούς ή η μέθοδος των ομάδων υπεραρίθμων μεγεθών για εσχάρες δοκών). Περιττεύει έτσι η παρουσίαση πολλών ειδικών περιπτώσεων και υποπεριπτώσεων φορέων και φορτίσεων, με τις οποίες παλαιότερα έπρεπε να εξοικειωθεί ο μηχανικός.
Αντίθετα, μεγαλύτερη σημασία από ό,τι παλαιότερα οφείλει να δίνεται στα προαναφερθέντα τέσσερα σημεία (α) έως (δ). Βέβαια, σε ένα σύγγραμμα βασικών γνώσεων Στατικής, όπως το παρόν, το κύριο βάρος πέφτει στα δύο τελευταία σημεία, ενώ η διεξοδική πραγμάτευση των δύο πρώτων επαφίεται σε ειδικότερα συγγράμματα που αναφέρονται στοχευμένα στη μόρφωση και προσομοίωση των δομικών κατασκευών.
Μετά από μια σύντομη εισαγωγή, όπου οριοθετείται το αντικείμενο της στατικής και γίνεται μια συνοπτική ανασκόπηση της ιστορικής της εξέλιξης (κεφ. 1), επεξηγούνται οι βασικές παραδοχές και εξιδανικεύσεις που οδηγούν στα γραμμικά προσομοιώματα των πραγματικών κατασκευών (κεφ. 2), τα οποία αποτελούν το αντικείμενο των μεθόδων επίλυσης που θα αναπτυχθούν στα επόμενα κεφάλαια. Παρόλο που τα θέματα προσομοίωσης, δηλαδή αποτύπωσης των μηχανικών χαρακτηριστικών μιας πραγματικής κατασκευής σε ένα στατικό μοντέλο, αποτελούν αντικείμενο ειδικότερων συγγραμμάτων, παρουσιάζονται και εδώ - σε εισαγωγικό βέβαια επίπεδο - αρκετές πτυχές τους, κάνοντας εκτεταμένη χρήση φωτογραφιών που απεικονίζουν είτε ολόκληρες κατασκευές είτε διάφορες λεπτομέρειές τους. Επιδιώκεται έτσι να δημιουργηθεί στον αναγνώστη ήδη από τα πρώτα του βήματα στη Στατική των Κατασκευών ένα σωστό αισθητήριο για τον τρόπο με τον οποίο προσπαθούμε να "συλλάβουμε" την πραγματική μηχανική συμπεριφορά ενός φορέα μέσω απλοποιημένων γραμμικών προσομοιωμάτων.
Στο κεφάλαιο 3 αναπτύσσονται οι θεμελιώδεις αρχές της στατικής των γραμμικών φορέων. Οι αρχές αυτές θα αποτελέσουν τη βάση επί της οποίας θα αναπτυχθούν οι μέθοδοι επίλυσης τόσο των ισοστατικών φορέων (στον παρόντα τόμο Ι) όσο και των υπερστατικών φορέων (στον τόμο ΙΙ).
Στα δύο επόμενα κεφάλαια 4 και 5 παρουσιάζονται αναλυτικότερα τα συστατικά δομικά στοιχεία από τα οποία συντίθενται οι γραμμικοί φορείς (ακριβέστερα: τα στοιχεία από τα οποία συντίθενται τα γραμμικά προσομοιώματα των πραγματικών φορέων), οι ιδιότητές τους και οι βασικές ιδέες που χρησιμοποιούνται για τον υπολογισμό τους.
Με δεδομένα πλέον όλα τα απαιτούμενα βασικά γνωστικά "εργαλεία" αναπτύσσονται στο κεφάλαιο 6 λεπτομερέστερα οι μέθοδοι υπολογισμού των εντασιακών μεγεθών ισοστατικών φορέων, οι οποίες - χάριν περαιτέρω εμπέδωσής τους - εφαρμόζονται στο κεφάλαιο 7 σε μία σειρά χαρακτηριστικών τύπων ισοστατικών φορέων που συναντάμε συχνά στη δομική πράξη. Οι διάφορες εφαρμογές συνοδεύονται από αρκετές φωτογραφίες, έτσι ώστε να αρχίσει να αναπτύσσεται στον αναγνώστη μια σωστή αίσθηση εγγύτητας των επιλυόμενων στατικών φορέων προς τις πραγματικές κατασκευές που αυτοί προσομοιώνουν.
Προκειμένου να αναπτυχθούν στη συνέχεια οι μέθοδοι υπολογισμού των παραμορφωσιακών μεγεθών (κεφ. 9), παρουσιάζονται στο κεφάλαιο 8 οι εργικές και ενεργειακές αρχές και προτάσεις της στατικής, ορισμένες από τις οποίες μπορούν να χρησιμοποιηθούν με πλεονεκτικό τρόπο και για τον υπολογισμό εντασιακών μεγεθών.
Τέλος, στα δύο τελευταία κεφάλαια του παρόντος τόμου Ι αναπτύσσονται οι μέθοδοι υπολογισμού γραμμών επιρροής μεγεθών έντασης (κεφ. 10) και μεγεθών παραμόρφωσης (κεφ. 11) ισοστατικών φορέων.
Οι υπερστατικοί φορείς και οι σχετικές μέθοδοι υπολογισμού τους αποτελούν, όπως προαναφέρθηκε, αντικείμενο του τόμου ΙΙ του συγγράμματος.
Με στόχο την ανετότερη κατανόηση των διαφόρων παρουσιαζόμενων θεμάτων γίνονται σε διάφορα σημεία του κειμένου επί μέρους υπενθυμίσεις (με μικρότερους χαρακτήρες) και συχνά εφιστάται μέσω ιδιαίτερων παρατηρήσεων η προσοχή του αναγνώστη σε αντικείμενα μεγαλύτερης σημασίας.
Επίσης, θεωρήθηκε χρήσιμο να συμπεριληφθούν ως υποσημειώσεις αρκετές ιστορικές και σύντομες βιογραφικές αναφορές, οι οποίες προσφέρουν στον αναγνώστη μια (έστω στοιχειώδη) ενημέρωση για τη συνεισφορά των σημαντικό-τερων ερευνητών στην ιστορική εξέλιξη της Στατικής.
Αντίθετα, δεδομένου ότι η αναπτυσσόμενη εδώ ύλη της Κλασικής Στατικής είναι προ πολλού κωδικοποιημένη επιστημονικά, δεν κρίθηκε αναγκαία η συστηματική παραπομπή σε βιβλιογραφικές πηγές. Εντούτοις, για επί μέρους θέματα ειδικού ενδιαφέροντος γίνονται κατά περίπτωση αναφορές σε πρωτότυπες ή ιδιαίτερα σημαντικές εργασίες, ενώ στο τέλος του βιβλίου αναφέρονται ορισμένα αξιόλογα συγγράμματα προς περαιτέρω εμβάθυνση.
Επισημαίνεται επίσης με έμφαση ότι η χρήση σύγχρονων "στατικών προγραμ-μάτων" στον ηλεκτρονικό υπολογιστή για την επίλυση φορέων και, γενικότερα, για την εκπόνηση μελετών φέροντος οργανισμού στη δομική πράξη καθίσταται επισφαλής χωρίς την επαρκή συνειδητοποίηση των διαδικασιών επίλυσης και κυρίως των υποκείμενων παραδοχών τους.
Θερμές ευχαριστίες εκφράζω επίσης προς τον συνάδελφο στο Εργαστήριο Στατικής και Δυναμικής των Κατασκευών του Τμήματος Πολιτικών Μηχανικών του ΑΠΘ Χάρη Ξενίδη, αναπληρωτή καθηγητή, προς τους πολιτικούς μηχανικούς Κώστα Κωστινάκη, Γρηγόρη Μανούκα και Βασίλη Τσιγγέλη, υποψήφιους διδά-κτορες στο Εργαστήριο Στατικής και Δυναμικής των Κατασκευών, και προς την Κωνσταντίνα Αναστασιάδου, μεταπτυχιακή φοιτήτρια, για τη σημαντική βοήθειά τους στον έλεγχο του τελικού χειρογράφου. Tον Βασίλη Τσιγγέλη ευχαριστώ ιδιαιτέρως και για τον συστηματικό έλεγχο των αριθμητικών παραδειγμάτων. Ευχαριστώ επίσης τον πολιτικό μηχανικό Μανώλη Μπάμπουκα για την παραχώ-ρηση ορισμένων φωτογραφιών από έργα που μελέτησε και επέβλεψε.
Τέλος, επιθυμώ να ευχαριστήσω τον εκδοτικό οίκο "σοφία" για τη φροντίδα με την οποία ανέλαβε την έκδοση του παρόντος τόμου.
Θεσσαλονίκη, Μάιος 2009
Μετά την εξάντληση της προηγούμενης έκδοσης του 2014, το βιβλίο επανεκδίδεται ενσωματώνοντας ορισμένες διορθώσεις, τροποποιήσεις και επί μέρους βελτιώσεις που κρίθηκαν αναγκαίες,
Στο σημείο αυτό θέλω να ευχαριστήσω θερμά τους συναδέλφους μου καθηγητές και τους προπτυχιακούς φοιτητές διαφόρων ανωτάτων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων της χώρας για τη θετική υποδοχή που επεφύλαξαν στις προηγούμενες εκδόσεις του βιβλίου και για τις εποικοδομητικές παρατηρήσεις τους που συνέβαλαν στην παρούσα βελτιωμένη επανέκδοσή του.
Επίσης, εκφράζω τις θερμές ευχαριστίες μου προς τον εκδοτικό οίκο 'σοφία' για τη φροντίδα με την οποία ανέλαβε την παρούσα έκδοση.
Θεσσαλονίκη, Ιούνιος 2017
ΠΡΟΛΟΓΟΣ της προηγούμενης έκδοσης (2014)
Το περιεχόμενο της παρούσας έκδοσης του βιβλίου διαφοροποιείται ελάχιστα από εκείνο της προηγούμενης έκδοσης. Κυρίως διορθώθηκαν διάφορα τυπογραφικά λάθη, τροποποιήθηκαν επί το σαφέστερον ορισμένες διατυπώσεις και έγιναν περιο-ρισμένης έκτασης συμπληρώσεις σε επί μέρους παραγράφους. Τους προπτυχια-κούς μου φοιτητές των ετών 2007-2014 καθώς και τον συνδιδάσκοντά μου στο σχετικό μάθημα στο Τμήμα Πολιτικών Μηχανικών του ΑΠΘ αναπληρωτή καθηγητή Χάρη Ξενίδη, που συνέβαλαν στις βελτιώσεις αυτές, ευχαριστώ θερμά. Επίσης ευχαριστώ τον επί πολλά έτη επιστημονικό συνεργάτη μου Δρ Πολιτικό Μηχανικό Κώστα Μορφίδη για την τεχνική συνδρομή του στις διορθώσεις ορισμένων σχημά-των, καθώς και την εταιρεία γραφικών τεχνών και εκτυπώσεων 'Δημ. Αλτιντζής' για την επιμελημένη εκτύπωση και βιβλιοδεσία.
Θεσσαλονίκη, Ιούλιος 2014
ΠΡΟΛΟΓΟΣ της αρχικής έκδοσης (2009)
Ένα σημαντικό τμήμα της εργασίας του δομοστατικού Πολιτικού Μηχανικού συνίσταται στον υπολογισμό των καταστάσεων έντασης και παραμόρφωσης του φέροντα οργανισμού των κατασκευών υπό στατικά φορτία, προκειμένου αυτές να διαστασιολογηθούν με επαρκή ακρίβεια και ασφάλεια.
- Η Στατική των Κατασκευών παλαιότερα και σήμερα
Άμεση συνέπεια των παραπάνω είναι η μετάθεση του κέντρου βάρους των απαιτούμενων γνώσεων από τη λεπτομερή εκμάθηση γενικών και ειδικών αριθμητικών διαδικασιών σε άλλα θέματα, όπως:
(α) στην εξάσκηση εφαρμογής των βασικών κανόνων σωστής μόρφωσης του φέροντα οργανισμού της κατασκευής,
(β) στην εκμάθηση ρεαλιστικότερων μεθόδων προσομοίωσης και συνει-δητοποίησης των πλεονεκτημάτων και μειονεκτημάτων της κάθε μίας,
(γ) στην εμπέδωση των θεμελιωδών αρχών και των υποκείμενων παραδοχών των χρησιμοποιούμενων θεωριών και μεθόδων υπολογισμού, και - τελευταίο, αλλά σημαντικότατο σήμερα -
(δ) στην εξοικείωση με τους τρόπους ελέγχου των αριθμητικών αποτελεσμάτων που προκύπτουν από τη χρήση του ηλεκτρονικού υπολογιστή.
Οι σύγχρονες αυτές απαιτήσεις προδιαγράφουν σε μεγάλο βαθμό και τη διαμόρφωση της ύλης ενός συγγράμματος Στατικής των Κατασκευών, το οποίο στοχεύει στην κάλυψη των βασικών γνώσεων που οφείλει να κατέχει ο Πολιτικός Μηχανικός στο γνωστικό πεδίο της Κλασικής Στατικής.
Αρκετές μέθοδοι επίλυσης φορέων, όπως π.χ. οι θαμιστικές μέθοδοι τύπου Cross και Κani, οι οποίες εξυπηρέτησαν τα μέγιστα τον μηχανικό-μελετητή επί σειρά δεκαετιών κατά την προ του ηλεκτρονικού υπολογιστή εποχή, μπορούν πλέον δικαίως να συνταξιοδοτηθούν, όπως σε προηγούμενη χρονική φάση - με την κυκλοφορία των αρχικά μηχανικών και αργότερα ηλεκτρονικών αριθμομηχανών χεριού - έπαυσαν να χρησιμοποιούνται οι γραφικές μέθοδοι υπολογισμού. Επίσης, μπορούν να αγνοηθούν απλές ή σύνθετες εξειδικευμένες μεθοδολογίες που αναπτύχθηκαν με γνώμονα την εξοικονόμηση αριθμητικών πράξεων για επί μέρους κατηγορίες φορέων (π.χ. η εξίσωση των τριών ροπών για συνεχείς δοκούς ή η μέθοδος των ομάδων υπεραρίθμων μεγεθών για εσχάρες δοκών). Περιττεύει έτσι η παρουσίαση πολλών ειδικών περιπτώσεων και υποπεριπτώσεων φορέων και φορτίσεων, με τις οποίες παλαιότερα έπρεπε να εξοικειωθεί ο μηχανικός.
Αντίθετα, μεγαλύτερη σημασία από ό,τι παλαιότερα οφείλει να δίνεται στα προαναφερθέντα τέσσερα σημεία (α) έως (δ). Βέβαια, σε ένα σύγγραμμα βασικών γνώσεων Στατικής, όπως το παρόν, το κύριο βάρος πέφτει στα δύο τελευταία σημεία, ενώ η διεξοδική πραγμάτευση των δύο πρώτων επαφίεται σε ειδικότερα συγγράμματα που αναφέρονται στοχευμένα στη μόρφωση και προσομοίωση των δομικών κατασκευών.
- Μητρωική Στατική ↔ Κλασική Στατική
- Ανάδειξη της εσωτερικής δομής της Στατικής
- Τα περιεχόμενα του παρόντος τόμου Ι
Μετά από μια σύντομη εισαγωγή, όπου οριοθετείται το αντικείμενο της στατικής και γίνεται μια συνοπτική ανασκόπηση της ιστορικής της εξέλιξης (κεφ. 1), επεξηγούνται οι βασικές παραδοχές και εξιδανικεύσεις που οδηγούν στα γραμμικά προσομοιώματα των πραγματικών κατασκευών (κεφ. 2), τα οποία αποτελούν το αντικείμενο των μεθόδων επίλυσης που θα αναπτυχθούν στα επόμενα κεφάλαια. Παρόλο που τα θέματα προσομοίωσης, δηλαδή αποτύπωσης των μηχανικών χαρακτηριστικών μιας πραγματικής κατασκευής σε ένα στατικό μοντέλο, αποτελούν αντικείμενο ειδικότερων συγγραμμάτων, παρουσιάζονται και εδώ - σε εισαγωγικό βέβαια επίπεδο - αρκετές πτυχές τους, κάνοντας εκτεταμένη χρήση φωτογραφιών που απεικονίζουν είτε ολόκληρες κατασκευές είτε διάφορες λεπτομέρειές τους. Επιδιώκεται έτσι να δημιουργηθεί στον αναγνώστη ήδη από τα πρώτα του βήματα στη Στατική των Κατασκευών ένα σωστό αισθητήριο για τον τρόπο με τον οποίο προσπαθούμε να "συλλάβουμε" την πραγματική μηχανική συμπεριφορά ενός φορέα μέσω απλοποιημένων γραμμικών προσομοιωμάτων.
Στο κεφάλαιο 3 αναπτύσσονται οι θεμελιώδεις αρχές της στατικής των γραμμικών φορέων. Οι αρχές αυτές θα αποτελέσουν τη βάση επί της οποίας θα αναπτυχθούν οι μέθοδοι επίλυσης τόσο των ισοστατικών φορέων (στον παρόντα τόμο Ι) όσο και των υπερστατικών φορέων (στον τόμο ΙΙ).
Στα δύο επόμενα κεφάλαια 4 και 5 παρουσιάζονται αναλυτικότερα τα συστατικά δομικά στοιχεία από τα οποία συντίθενται οι γραμμικοί φορείς (ακριβέστερα: τα στοιχεία από τα οποία συντίθενται τα γραμμικά προσομοιώματα των πραγματικών φορέων), οι ιδιότητές τους και οι βασικές ιδέες που χρησιμοποιούνται για τον υπολογισμό τους.
Με δεδομένα πλέον όλα τα απαιτούμενα βασικά γνωστικά "εργαλεία" αναπτύσσονται στο κεφάλαιο 6 λεπτομερέστερα οι μέθοδοι υπολογισμού των εντασιακών μεγεθών ισοστατικών φορέων, οι οποίες - χάριν περαιτέρω εμπέδωσής τους - εφαρμόζονται στο κεφάλαιο 7 σε μία σειρά χαρακτηριστικών τύπων ισοστατικών φορέων που συναντάμε συχνά στη δομική πράξη. Οι διάφορες εφαρμογές συνοδεύονται από αρκετές φωτογραφίες, έτσι ώστε να αρχίσει να αναπτύσσεται στον αναγνώστη μια σωστή αίσθηση εγγύτητας των επιλυόμενων στατικών φορέων προς τις πραγματικές κατασκευές που αυτοί προσομοιώνουν.
Προκειμένου να αναπτυχθούν στη συνέχεια οι μέθοδοι υπολογισμού των παραμορφωσιακών μεγεθών (κεφ. 9), παρουσιάζονται στο κεφάλαιο 8 οι εργικές και ενεργειακές αρχές και προτάσεις της στατικής, ορισμένες από τις οποίες μπορούν να χρησιμοποιηθούν με πλεονεκτικό τρόπο και για τον υπολογισμό εντασιακών μεγεθών.
Τέλος, στα δύο τελευταία κεφάλαια του παρόντος τόμου Ι αναπτύσσονται οι μέθοδοι υπολογισμού γραμμών επιρροής μεγεθών έντασης (κεφ. 10) και μεγεθών παραμόρφωσης (κεφ. 11) ισοστατικών φορέων.
Οι υπερστατικοί φορείς και οι σχετικές μέθοδοι υπολογισμού τους αποτελούν, όπως προαναφέρθηκε, αντικείμενο του τόμου ΙΙ του συγγράμματος.
Με στόχο την ανετότερη κατανόηση των διαφόρων παρουσιαζόμενων θεμάτων γίνονται σε διάφορα σημεία του κειμένου επί μέρους υπενθυμίσεις (με μικρότερους χαρακτήρες) και συχνά εφιστάται μέσω ιδιαίτερων παρατηρήσεων η προσοχή του αναγνώστη σε αντικείμενα μεγαλύτερης σημασίας.
Επίσης, θεωρήθηκε χρήσιμο να συμπεριληφθούν ως υποσημειώσεις αρκετές ιστορικές και σύντομες βιογραφικές αναφορές, οι οποίες προσφέρουν στον αναγνώστη μια (έστω στοιχειώδη) ενημέρωση για τη συνεισφορά των σημαντικό-τερων ερευνητών στην ιστορική εξέλιξη της Στατικής.
Αντίθετα, δεδομένου ότι η αναπτυσσόμενη εδώ ύλη της Κλασικής Στατικής είναι προ πολλού κωδικοποιημένη επιστημονικά, δεν κρίθηκε αναγκαία η συστηματική παραπομπή σε βιβλιογραφικές πηγές. Εντούτοις, για επί μέρους θέματα ειδικού ενδιαφέροντος γίνονται κατά περίπτωση αναφορές σε πρωτότυπες ή ιδιαίτερα σημαντικές εργασίες, ενώ στο τέλος του βιβλίου αναφέρονται ορισμένα αξιόλογα συγγράμματα προς περαιτέρω εμβάθυνση.
- Επισήμανση προς τους σπουδαστές
Επισημαίνεται επίσης με έμφαση ότι η χρήση σύγχρονων "στατικών προγραμ-μάτων" στον ηλεκτρονικό υπολογιστή για την επίλυση φορέων και, γενικότερα, για την εκπόνηση μελετών φέροντος οργανισμού στη δομική πράξη καθίσταται επισφαλής χωρίς την επαρκή συνειδητοποίηση των διαδικασιών επίλυσης και κυρίως των υποκείμενων παραδοχών τους.
- Ευχαριστίες
Θερμές ευχαριστίες εκφράζω επίσης προς τον συνάδελφο στο Εργαστήριο Στατικής και Δυναμικής των Κατασκευών του Τμήματος Πολιτικών Μηχανικών του ΑΠΘ Χάρη Ξενίδη, αναπληρωτή καθηγητή, προς τους πολιτικούς μηχανικούς Κώστα Κωστινάκη, Γρηγόρη Μανούκα και Βασίλη Τσιγγέλη, υποψήφιους διδά-κτορες στο Εργαστήριο Στατικής και Δυναμικής των Κατασκευών, και προς την Κωνσταντίνα Αναστασιάδου, μεταπτυχιακή φοιτήτρια, για τη σημαντική βοήθειά τους στον έλεγχο του τελικού χειρογράφου. Tον Βασίλη Τσιγγέλη ευχαριστώ ιδιαιτέρως και για τον συστηματικό έλεγχο των αριθμητικών παραδειγμάτων. Ευχαριστώ επίσης τον πολιτικό μηχανικό Μανώλη Μπάμπουκα για την παραχώ-ρηση ορισμένων φωτογραφιών από έργα που μελέτησε και επέβλεψε.
Τέλος, επιθυμώ να ευχαριστήσω τον εκδοτικό οίκο "σοφία" για τη φροντίδα με την οποία ανέλαβε την έκδοση του παρόντος τόμου.
Θεσσαλονίκη, Μάιος 2009